yazan : mao tse-tung & che guevara
çeviren : can yücel
kapak kompozisyonu : balaban
yayıncı : payel yayınevi
birinci basım : temmuz 1967
evet, şu kadarcık bilgiyle bile yeterince ağız sulanmıştır sanırım. kitabın çevirisi can baba’ya ait, kapak tasarımı ise nâzım’ın hapishanede öğrencisi olan balaban’a. sahhaf sahhaf dolaşılıp da aranmaz mı şimdi bu kitap? hem de fiatı 7,5 lira iken…
neyse canım efenim, uzatmadan arka kapak’ını aktarayım buraya.
— arka kapak —
çin komünist partisinin başı ve komünist çin’in en güçlü kişisi mao tse-tung, orta çin’in hunan eyaletinde, 1893 yılında doğmuştur. rençber babası mao’ya o sıra pek az çinli’ye nasib olan bir eğitim olanağı sağlamıştır. 1917’de mezuniyetinden sonra pekin üniversite kitaplığında bir iş bulmuş, orda marksist çalışma gruplarıyla ilişki kurmuştur. 1926 da mao, hunan’a dönüp, kellesini koltuğuna alarak, toprak dönüşümü için kışkırtıya başlar. çang kay şek’in kuvvetleriyle komünistler arasındaki bölüntü üzerine, mao dağa çıkar ve şensi eyaletine kadar süren 6000 millik uzun yürüyüş sırasında komünistlere önderlik eder. çang kay şek’çilerle komünistlerin, ortak düşman caponya karşısında pamuk ipliğine bağlı bir ateş-kese vardıkları sıra, mao, devrimci gerilla harbi üzerinde kuramlarını, öğretilerini ve denemlerini kapsayan yu çi çan, gerilla harbi adlı kitabını yazar.
—
che guevara arjantin’de doğdu, bir mimarın oğlu. buenos aires üniversitesinde tıp okudu. öğrenciliği sırasında lâtin amerika ülkelerinde gezdi, dolaştı. 1953 te mezun olduktan sonra, meksika’da fidel castro ile birleşerek, devrimci kuvvetlerin baş danışmanı oldu. 1956 da castro ile küba’ya çıkartma yaptı. zaferden sonra, küba milli bankasının başkanı, 1961 de sanayi bakanı oldu. küba’da devrimci dönüşümler gerçekleştirildikten sonra, devrimi lâtin amerika’nın başka ülkelerinde de yürütmek üzere, nereye gittiğini açıklamaksızın küba’dan ayrıldı.
fiatı : 7,5 lira
— arka kapak —
evet, che’nin öldürülüşünden üç ay önce basılan bu kitabın arka kapağında, che’nin yerinin belirsizliğinden dem vuruyor can baba, sanırım biraz da gururla!
haydi bir de önsözüne bakalım:
— önsöz —
bu kitapta günümüzün başlıca sorunlarından ikisini, gerilla harbiyle milli kurtuluş hareketlerinin yanyana işlenişini, nasıl bir bütün haline, yeni bir yaşama yolu, yöntemi haline geldiğini inceleyeceksiniz. bu iki sorun, ilk milli kurtuluş harbini ege’de çete direnciyle başlatmış olan türkiye cumhuriyeti halkının yabancısı değildir. üstelik, başlattığımız şeylerin dünya yüzünde ne gibi dönemlerden geçtiğini, ne biçimler aldığını inceden inceye görüp öğrenmemiz milliyetçi oluşumuzun, tarihimize bağlı kalışımın gereklerinden biridir.
bu kitapta, bir amerikalı subayın gerilla harbi konusundaki görgü ve bilgilerini aktaran bir yazıyı okuyacaksınız. ardından da bu konunun günümüzdeki ustalarından ikisinin, mao tse-tung ile che guevara’nın açıklamalarını elden geçireceksiniz. mao’nun kitabı, çang kay şek ile birlikte kurulmuş milli cephe içinde yürütülen gerilla direncinin bilgi, görgü özetlemesini kapsıyor. che guevara’nın kitabı ise küba kurtuluş harbine temellik eden gerilla direncinin teknik sorunçlarını açıklıyor. bu konudaki bilgilerimizi milli kurtuluş harpleri konusu dışında kalan siyasal tutumlardan çok, teknik bilgilerle sınırlamak istediğimiz içindir ki, guevara’nın kitabını özetlemede fayda gördük.
türkiye cumhuriyeti halkının, önce de dediğimiz gibi, yabancısı olmadığı bu konulardaki tarihsel denemlerini bu işi uzmanları eliyle yazıya ve incelemeye dökeceği umudunu dile getirerek, bu konunun iki belli başlı uzmanı tarafından yazılmış temel kitaplarını türk okuyucusuna, sunmak istedik.
metinler cassel and company limited (londra) yayınevinin 1961’de yayınlandığı gerilla harbi (guerilla warfare) adlı kitabından aktarma.
can yücel
— önsöz —